Doelen
De basis voor succes
Uit onderzoek op basis van een analyse van 250 Nederlandse organisaties, blijkt dat veel organisaties die in zwaar weer kwamen geen heldere doelen hadden. Zonder duidelijke stip op de horizon ontbreekt richting. Organisaties die hun inrichting, processen en besluitvorming niet afstemmen op doelrealisatie zijn per definitie minder effectief en efficiënt.
Hoe kom je tot goede doelen?
De meeste organisaties hebben wel een missie of hoofddoel, maar vaak is die te vaag of onbekend binnen de organisatie. Een goede missie voldoet aan drie criteria:
- Stip op de horizon voor medewerkers
- Tijdloos karakter
- Herkenbaar voor de klant
Waarom tijdloos?
Tijdloosheid zorgt voor bestendigheid en herkenbaarheid. Om toch afspraken over resultaat te kunnen maken, komt ambitie in beeld:
- Doelen en subdoelen zijn tijdloos (bijvoorbeeld: energieneutraal worden).
- Ambitie geeft de tijdslijn aan (bijvoorbeeld: 50% neutraal in 2030, 100% in 2050).
Zo weet iedereen waar de organisatie heen wil zonder dat de doelen steeds veranderen. De ambitie bepaalt het tempo: het ene jaar meer, het andere jaar minder gas.
Voorbeeld:
Management is niet effectief door gebrek aan doelen De Raad van Bestuur van een bedrijf met zo’n 2000 medewerkers was ontevreden over de laag managers onder hen. Zij pakten hun taken onvoldoende zelfstandig op. De adviseur die het bestuur strategisch begeleidde vroeg daarop naar de bedrijfsdoelstelling. Het viel een minuut stil, waarop de CEO zei dat ze wilden groeien en een omzetstijging wilden realiseren.
Dit werd meteen ter discussie gesteld door de CFO die stelde dat de focus ligt op het behalen van meer winst. Doelstellingen die op gespannen voet staan met elkaar. Lange termijn versus korte termijn. Wat betekent dat voor de 50 managers in de organisatie die elke dag weer keuzes moeten maken? Onduidelijkheid! En deze onduidelijkheid leidde ertoe dat een ieder naar eigen eer en geweten keuzes maakte en regelmatig op onbegrip stuitte bij de Raad van Bestuur. In de ogen van de Raad van Bestuur deden ze namelijk niet altijd de juiste dingen. Het probleem lag hier echter niet bij de hard werkende managers, maar bij de Raad van Bestuur die geen duidelijke doelen en kaders stelde waar de managers hun beslissingen op konden baseren.
Van vaag naar scherp met het Doelencanvas
Het Doelencanvas van Succesmanagement helpt om doelen en ambities concreet te maken. We koppelen hierbij Processen, Risico’s, KPI’s, etc en maken in meerdere interacties het canvas compleet. Door iteratief aan het canvas te werken, worden doelen steeds scherper en ontstaat breed draagvlak binnen het team. Eerst het doel en de ambitie bepalen, en daarna gericht aan de slag, voorkomt dat iedereen een andere kant op werkt en inefficiëntie ontstaat.
Voorbeeld:
Een voorbeeld uit onderzoek is DAF, die een productiedirecteur had met een eigen doelstelling om zoveel mogelijk trucks te produceren en een commercieel directeur die de trucks niet verkocht kreeg. Door gebrek aan alignment en bijsturing in de top ging het bedrijf ten onder aan het opgehoopte kapitaal in de vorm van een grote parkeerplaats onverkochte DAF trucks.
Doelbereiking in publieke organisaties
Publieke organisaties kenmerken zich door een grote verscheidenheid aan producten en diensten. Dat leidt tot meerdere programma’s met meerdere doelen. Complicerende factor in een politieke omgeving is dat politici hun doelen graag met opzet een beetje ‘fuzzy’ houden zodat ze er niet hard op kunnen worden afgerekend. Voor de organisatie geeft dit echter minder duidelijkheid. Een oplossing is om onder de politieke doelen, zoals bijvoorbeeld een coalitie akkoord, een ambtelijke vertaling te maken naar concrete interne doelen. Deze interne doelen helpen dan richting te geven aan de organisatie.
De succesmanagement driehoek
Deze driehoek vormt de essentie van het besturen van organisaties. Heldere Doelen geven richting aan de organisatie. Om doelen te bereiken moeten de Juiste Activiteiten worden ondernomen en de Echte Risico’s worden beheerst. Het gaat om het vergroten van de + en het verkleinen van de -. Dat zorgt voor meer succesvolle doelbereiking en minder kosten.
Benieuwd hoe dit jouw organisatie kan helpen?
Plan een workshop en ontdek hoe we samen jullie doelen scherp krijgen.
Neem contact op:
Referentie
Meer achtergrond en context vind je in het boek Ondernemingen in zwaar weer van Ruud Bouwman (Spectrum, 2014), beschikbaar via Managementboek.nl.